محەممەد فازڵ شەوکەتی

پنج شنبه 23 آذر 1402 ساعت 12:33 | بازدید : 17 | نویسنده : محمد فاضل شوکتی | ( نظرات )

محەممەد فازڵ شەوکەتی:

زانای کارگێڕی، فەرمانبەر و مامۆستای خولی بەڕێوەبردن و حەزی لە شیکردنەوەی پرسی بەڕێوەبردنی ئێران و جیهانە، جیهانی ئەمڕۆ کاریگەری دیاردەیەک لەسەرە کە کاریگەری لەسەر هەموو لایەن و گۆشەکانی ژیانی مرۆڤایەتیمان هەبووە؛بەڕێوەبردنی زانیاری، کە بەڵێندەرە ژانێکی نوێ لەسەر بنەمای شارستانیەتی مرۆڤ و کولتوری مێژوویی و سەرەتای سەردەمێکی نوێ دامەزراوە کە تێیدا "مرۆڤی دیجیتاڵی" نوێنەرایەتی ژیانی کۆمەڵایەتی لەسەر ئەم هەسارەیە دەکات. ئامادەکردنی مێشکی مرۆڤ لەمڕۆدا، بەتایبەتی لە وڵاتانی گواستنەوە بۆ گەشەپێدان و بەکارهێنانی گونجاوی سەرچاوەکان، بابەتێکی قورس و قورسە. ئەم بلۆگە بە ئەرکی خۆی دەزانێت کە تا دەکرێت زانیاری و ئامرازی نوێی ئەم بوارە لە بواری بەڕێوەبردندا بناسێنێت لە جیهانێکدا کە نازناوی "سەردەمی تەقینەوەی زانیاری" و "سەردەمی بەڕێوەبەران"ی لێنراوە. من دەڵێم: خودا بێکۆتایە، بەڵام دێتە خوارەوە بۆ پێداویستییەکانتان. ئەوەندەی ئارەزووی تۆ فراوانتر دەبێت و بەقەد ئیمانەکەت کاریگەرە. خواوەند! بە شێوەیەک زیندووم بهێڵەرەوە دڵم نەشکێت چونکە زیندووم و بەجۆرێک دەمرم کە کەس بە نەبوونی من ئیکستاکی نەکات! ئامین

به زمزیران خوش آمدید - زمزیران مرجع اطلاعات و نوشته های متعدد در مورد دو شهر پیرانشهر و سردشت است .هر روز به ما سر بزنید ، مارا نقد کنید و پیشهادات خود را برای ما ارسال کنید تا شاهد پر بارتر شدن مطالب این وبلاگ باشید. له ده سپیکی وتاردا، ده‌مهه‌وێ سوپاسی تیکرای هونه ران،ویژه وانان،هه لبه ست وانان،نووسه ران،وه رگیران وهونه رمه ندان بکه م که بی پسانه وه له خزمه ت کلتوور و که له پووری نه ته وه ی کورد دا هه دا ناده ن وژینی خویان ته رخان کردووه بو هه رچی زیاتری گه شانه وه ی ئه ده ب و ویژه ی کورده واری.

موضوعات مرتبط: یاداشتهای پراکنده , ,

امتیاز مطلب : 0

تعداد امتیازدهندگان : 0

مجموع امتیاز : 0

روستای گنه دار افسانه ها یا واقعیتها

جمعه 3 بهمن 1393 ساعت 16:1 | بازدید : 1095 | نویسنده : محمد فاضل شوکتی | ( نظرات )

عکس اصحابه شیخ محمد -دی ماه سال 1393

روستای گنه دار افسانه ها یا واقعیتها

پژوهشی پیرامونپیشینه و وجه تسمیه روستای گنه دار مامش ، شهر پیرانشهر

به کوشش : محمد فاضل شوکتی

مقدمه

نوشتن در مورد دیار آبا و اجداد شیرین است و دلنشین شیرین است ، بی شک هیچ نوشته ای از نوع پژوهش های موردی خالی از نقص نیست، و لیکن این دلیل نمی شود که هیچ کس دست به قلم نبرد و و از نوشتن خوداری کند، نوشتن عشق است ، شاید این نوشته کامل نباشد، و حق مطلب را ادا نکند، ولیکن فتح بابی خواهد بود برای عزیزانی که بخواهند بصورت فنی تر و علمی تر این نوشته را کامل کنند .و تحقیقات دامنه داری در این خصوص انجام دهند .در پی سفری که به این روستا به همراه تنی چند از داشتیم چگونگی امکانات روستا، سطح تحصیلات ،پیشینه تاریخی، موقعیت جغرافیائی، و وجه تسمیه این روستا برایم نا معلوم بود ، برآن شدم تا نوشته ای کوتاه م مجمل درمورد این روستا بنویسم. سفری به گنه دار مامش در روز جمعه تاریخ 26/10/139

اصل مطلب

روستای گنه دار در روی تپه کوچکی واقع شده است که به کوههای اطراف مشرف است که خانه های روستا دور تا دور ان را گرفته اندو در وسط تپه قبرستان روستا قرار گرفته است.روستا متشکل از 30 خانوار که اغلب انها باهم فامیل هستند این روستا دارای برق وتلفن است اما اهالی روستا با کمبود آب دست و پنجه نرم می کنندو روستا فاقد یک پل است که در ماههای سال آب رودخانه زیاد می شود رفت و امد به روستا را با مشکلات زیادی مواجه می کند روستا داری مدرسه قدیمی که تخریبی و فاقد استفاده است که از مصالح ابتدایی چون سنگ و چوب درست شده است.و در مدرسه جدید روستا که در حاشیه روستا واقع شده است و از خانه های پیش ساخته درست شده است که داری دو کلاس درس و یک دفتر و یک انباری کوچک و یک دستشویی درست شده است. مردم روستا معتقدند و ادعا می نمایند گنه دار مامش در شمال شرقی شهر پیرانشهر واقع شده است ،ساکنان آن از عشره مامش بوده و جمعیت روستا در تاریخ تحریر این مطلب حدودا 20 خانوار و به نفر تقریبا 140 نفر می باشد وجه تسمیه این روستا از درختهای دور و بر اصحابه شیخ محمد که مشهور به دار گنه اسن گرفته شده است، گنه دار چیست.در زبان محلی عبارت است از درخت کنه:گنه دار به اسم درختی شده است که در هنگام شکوفه دادن گلهای شبیه کنه می دهد. در فرهنگ هه نبانه بورینه چنین آمده است گه نه دار :درختی بلا بلند و پهن برگ است،گیاهی به هنگام نو نهالی زیبا و به هنگام پیری کج و معوج است معنی گنه دار در لغت نامه دهخدا1. گنه دار. دهی است از دهستان لاهیجان بخش حومه ، شهرستان مهاباد که در 48 هزارگزی باختر م ... گنه دا 2. گنه دار: دهی است از دهستان ایل تیمور بخش حومه ، شهرستان مهاباد که در 27500 هزارگزی جن ...گنه دار3.گنه دار: دهی است از دهستان منگور بخش حومه ، شهرستان مهاباد که در 48 هزارگزی جنوب باختر ....درفرهنگ جغرافیایی ایران ج 4 چنین آمده است : گنه دار دهی است از دهستان لاهیجان بخش حومه ، شهرستان مهاباد که در 48 هزارگزی باختر مهاباد و 9 هزارگزی خاورشوسه ،خانه به نقده واقع شده است .هوای آن معتدل مالاریایی و سکنه اش 126 تن است .آب آن از رودخانه، آواچیر تأمین میشود.محصول آن غلات ، توتون ، حبوب و شغل اهالی زراعت و گله داری و صنایع دستی آنان جاجیم بافی .راه آن مالرو است و تابستان میتوان اتومبیل برد..از).

گنه دار منسوب به درختان دار گه نه ای است که در حواشی قبرستان یا اصحابه شیخ محمد روئیده است، در زمانهای قدیم که امکانات کشاورزی محدود بود از روستاهای دور و بر می آمدند و شاخه ای از این درخت را قطع کرده و می بریدند و در سقف طویله و یا محل نگهدای احشام آویزان می کردند و معتقد بودند که این در خت خاصیت ضد کنه دارد و کنه را را از احشام آنها دور می کند، درخصو ص اینکه این موضوع صحت دارد اهالی اظهار می دارند هر محل که کنه داشت و تکه ای از این درخت را در انجا آویزان می کردند پس از چند مدت از وجود کنه پاک می شد .احتملا از نظر علمی از تنه این در خت بو و یا موادی متساطع شود که باعث دور راندن کنه شود که این خود احتیاج به بررسی های علی متخصصین اهل فن و می تواند موضوع تحقیقات علمی و پایان نامه های دانشگاهی شود ،ساکنان می گویند در ختان فعلی ، تنومند و بزرگ تر و زیاد تر بودند ، و سابقه این درختان به صدها سال قبل باز می گردد و هیچ کس از بدایت وجود این درختان خبر ندارد و سینه به سینه از اجداد و آباد شاند داستان این درختان برای ایشان بازگو شده است ، البته احتمال دیگری نیز میتوان مطرح کدر و ان اینکه به وا سطه مزار شیخ محمد مردم شاید اعتقاد داشتند که روحانیت صحابه پیامبر و برکت و جود ایشان تاثیر بر در ختان گذاشته و بعنوان باور دینی این را اعتقاد داشته اند ، لذا این گزینه به ذهن متبادر می شود .

درخت گنه دار یا دار گنه به هیکل و برگه ها به درخت گردو شباهت دارد ، کسی تا کنون از این درخ تکثیر نکرده است،مشابه این در خت در گنه دار منگور(مابین قره خضر و میشه ده) یکی دیگر از روستا های پیرانشهر وجود دارد. این روستا با وجود قرار گرفتن در جوار ردخانه (چومی ئا وژه رو) در سالهای اخیر با کمبود آب روبرو شده است . در مهاباد نز روستائی به همین نام ما بین کیتکه و خلیفان وجود دارد که مشابه این در ختان در آنجا نیز وجود دارد. در بهار وتابستان از برگه های این درختان بوئی نا مطبوع مشابه بوی سنجد متساطع می شود در محیط در ختان اصحابه ، یکی از یاران پیامیر که در ابتدای ترویج اسلام شهید شده است وجود دارد.با برسیهای انجام شده مشخص شده که ،در کردستان عراق نیز آبادی ها ئی به همین نام وجود دارد

مردمان منطقه طی تشریفات خاصی در خت را بریده و با خود حمل می نمودند

ساکنان منطقه ،روستاهای دور و بر عقاید خاصی به نسبت این درخت داشتند : معتقد بودن که این درخت در صورتی اثر گذاری دارد که طی تشریفات خاصی شاخه یا برگ این در خت استفاده شود

هنگامی که شاخه در خت قطع می شد بصورت هر وله یا دو باید از در خت دور می شدند بدون اینکه پشت سر خود را نگاه کند ،در غیر اینصورت فکر می کردند شاخه جدا شده از در خت اصلی خاصیت ضد کنه خود را نخواهد داشت ، سپس شاخه بریده شده را در محل نگهداری احشام آویزا می نموده و این دعا را می خواندند

دانو ده خوم ،ده ردو به لا له و هو له ده چی

به هر حال زندگی در این روستا وجود داشته ، وجود دارد و وجود خواهد داشت

اسامی تعدادی از خانواده های ساکن این روستا از دیر باز تا کنون:

•بنه ما له ی (چل چوکان)(اسماعیل زاده)چوک به معنای زانواست ،بدلیل قد بلندی این لقب از طرف قرنی آقای مامش به این خانواده نهاده شده است.رحیم چل چوک : اسماعیل زاده : فرزندان (صابر،صالح،خالد،قادر،احمد،رحمان، جعفر)همگی اسماعیل زاده

بنه ما له ی ره حمان ئارد درشت :(خضری اقدم) فرزندان : قادر،ابوبکر،عمر،عبداله

بنه ما له ی سید طاهر هاشمی(بنا به اظهارات خودشان نسبشان به امام حسین متصل می شود): فرزندان سید علی هاشمی،سید محمد خالد هاشمی،سید ابوبکر هاشمی،سید محمد رئوف هاشمی

•بنه ماله ی ده رویش رسول (شهرت عثمانی) فرزندان مصطفی عثمانی، عمر عثمانی،زورار عثمانی

بنه ما له ی مام مسته فای عبدول ره حمانی(موریک) فرزندان : رحیم،قادر،محمد

بنه ما له ی سوفی لیمانی(عبدالهی) مندا له کانی مام حسن

بنه ما له ی وستا رسول (بلغاری)

بنه ما له ی حاجی مو حه ممدی زینه شه لی (سلطانی) فرزندان : مراد،حاصل،شیخ محمد،علی،سلیمان،عثمان،ابوبکر،اسماعیل،واحد،محمد امین

بنه ما له ی کاک حه سه ن مه عروفی : ( که له پیش دا ئا غای گه نه داری بوون)حاجی غفور،حاجی جعفر،مام قادر

ریش سفیدان : صابر اسماعیل زاده و شیخ محمد سلطانی

هنر مندان : رحیم اسماعیل زاده شمشال زنو حیران بیژ

فعالین: سید علی هاشمی،مصطفی معروفی،صابر اسماعیل زاده،حاج جعفر معروفیسید خضر فهیم پور : داروخانه گیاهی

منابع:

برداشت ها ی شخصی

سفر شخصی به روستای گنه دار در دی ماه سال 1393

مصاحبه و گفتگوبا اهای روستا ی گنه دار

dافته های انترنتی

لغت نامه دهخدا

لغت نامه دکتر محمد معین

دانشنامه ویکیپیدیا

فرهنگ هه نبانه بورینه عبدالرحمن شرفکندی

سوم بهمن ماه سال 1393، پیرانشهر – محمد فاضل شوکتی

برچسب‌ها: گنه دار منگور , گنه دار مامش , شیخ محمد سلطانی , چل چوک , صابیره سور , محمد فاضل شوکتی , دار گنه , اصحابه شیخ محمد , ,

موضوعات مرتبط: پژوهش ها , یاداشتهای پراکنده , پاره نوشته های من , دانستنیهای پیرانشهر , ,

امتیاز مطلب : 5

تعداد امتیازدهندگان : 1

مجموع امتیاز : 1

معنی زندگی درسردشت مرگ نبود سوغاتی اش گاز خردل نبود!

جمعه 6 تير 1393 ساعت 11:41 | بازدید : 645 | نویسنده : محمد فاضل شوکتی | ( نظرات )

معنی زندگی درسردشت مرگ نبود سوغاتی اش گاز خردل نبود!

تقدیم به شهدا و جانبازان هفت تیر سردشت

محمد فاضل شوکتی

وجب به وجب سردشت خاطره است.گاهی صدای نی چوپان ، اذان موذن در صبح فرحبش بهاری ، صدای زنگوله گله که درکله سحر برای چرا به چرا گاه روانه می شدند، صدای بانوان رنج کشیده روستائی که بساط تولیدات اندک لبنی خود را برای فروش بر پیاده رو های خیابانهای سردشت پهن نموده اند و قوت لا یموت خود را برای فروش به شهریان عرضه می دارند و با این حال با لبی خندان و دلی شاد و سخاوتنمدی خاص از مشتریان خود استقبال می کنند، و منظره روانه شدن مردم برای خرید ، هر کس که زودتر از خواب بیدار می شد مایحتاج لبنی مرغوب تری به خانه می برد ،و همین باعث سحر خیزی مردمان سردشتی بو د،صدای سم اسبان و هلهله کودکان و عطر و رایحه خوش درختان و گلهای خانه ها با نسیم ملایمی درهم آمیخته می شد و اعث فرح و آرامش خاصی می شد و همین باعث معروف بودن صیح های سردشت شده است
مناظر بکر و فوق العاده و همچنین آداب و رسوم و ویژگی های سردشت در مناطق کرد نشین ایران و حتی کشور ایران یک محدوده جغرافیایی استثنائی است. جاذبه های طبیعی – طبیعت سرزنده و سر شار از جاذبه ای دل انگیز مانند آبشار شلماش در فاصله ۸ کیلومتری شهر، گردنه زمزیران بین سردشت و مهاباد، آبشار رزگه در منطقه آلان، آبشار چکوو تفرجگاه خدرآباد و پردانان و دره گرژال در جاده سردشت به پیرانشهر، دشت وزنه در دامنه کوهستان های قندیل، دشت باژار، تفرجگاه و مصیف زوران، تفرجگاه بیوران و باساوه، کانی گراوان در کیلومتر ۱۵ جاده مهاباد، و وجود ۹۰٬۰۰۰ هکتار جنگل در سطح ناحیه و چشمه سارهای متعدد، جاذبه های فرهنگی (آداب و رسومات خاص)، آثار تاریخی و باستانی ناحیه (از جمله قلعه باستانی ربط در ۱۵ کیلومتری شهر مربوط به هزاره قبل از میلاد، شهر موساسیر ربط مربوط به دوران مادها، مربوط به دوره اشکانیان در فاصله 2 و 3 کیلومتری شمال شهر، محوطه تاریخی ساوان در فاصله 25 کیلومتری شهر، پل قلاتاسیان مربوط به دوره سامانیان، حمام قدیمی در داخل شهر مربوط به دوره عزیزخان موکری وزیر کرد که مربوط به دوران قاجاری است و محوطه های تاریخی متعدد که هنوز در سطح ناحیه شناسایی و کشف نشده اند نعمات خداوندی از که آفریدگار به سردشتیان ، این بهشتیان روی زمین ارزانی داشته است ،و همه مسائل ذکر شده فوق صحنه ای زیبا و تابلویی بی نظیر پدید می آورد.شیرین ترین و شورانگیزترین خاطراتم را در پهنای باصفای همیشه سبز سردشت ، و دامنه کوه گرده سور به حافظه ام سپرده ام که بی گمان همیشه ماندگار خواهد ماند. می خواهم برگردم به روزهای کودکی آن زمان ها که:پدر تنها قهرمان بود و عشــق، تنـــها در آغوش مادر خلاصه میشد. «بالاترین نــقطه ى زمین، شــانه های پـدر بــود بدتـرین دشمنانم، خواهر و برادر های خودم بودند.تنــها دردم، زانو های زخمـی ام بودند.تنـها چیزی که میشکست، اسباب بـازیهایم بـود».و معنای خداحافـظ، تا فردا بود...!:در طول تاریخ سردشت چراگاه اسبان تمدن های باستانی و تاریخی همچون ماد، اورارتو، مانا و آشوری ها بوده است .سردشت در طول تاریخ فراز و نشیب های بسیاری را پشت سر نهاده است ، همیشه مردمانش به آرامش و سخاوت و مهمانداری و شوخ طبعی شهره عام و خاص بوده اند.همیشه پناه و مامن بی پناهان و آورگان و مستمندان شهر های دور و بر بوده . سردشت در آرامش خود زندگی را سپری می کرد :
قرار نبود این شهر آزمایشگاه بمبهای میکروبی آلمانی باشد، قرار نبود این شهر صحنه آزمایش تسلیحات شرق و غرب باشد سردشت را همه با طبیعت زیبایش، مردم مهربانش، سخاوتمندی و دینداری اهلش، و شوخ طبعی و صفای منحصر بفردش می شناختند ، قرار نبود شناسه سرد شت بمباران شیمائی باشد ، قرار نبود سردشت بر روی سکوی اولین شهر شیمیائی جهان تکیه بزند،و مدال طلای اولین شهر قربانی سلاح های میکروبی را به گردن بیاویزد ، قرار نبود سردشت خواهر خوانده ناکازاکی و هیروشیماو سربنیتسا : باشد طعمه بمباران شیمیائی شود ،قرار نبود که نام این شهر با جنگ و بمب شیمیایی ثبت شود . سردشت را با انگور سیاهش گلابه های وحشی، انار آلان می شناختند سوغاتی سردشت ناله و هجران نبود، کسی از زندگی اش ناراضی نبود هدیه سردشت گاز خردل نبود معنی زندگی در زندگی مرگ نبود عشق و صداقت و صمیمیت بود ،چه کسی آن را به این شهر هدیه داد ؟
چه کسی این مردمان بزرگ را با بادکنکهای رنگی بازی داد و شاد هایان را به بغض ابدی تبدیل کرد ، تکنولوژی ناصواب و مخرب بمب های شیمیائی ساخت و تولید کشورهای غربی مدعی عدالت و انسان دوستی مایه تأسف و شرمساری جامعه جهانی شد که چگونه سلاحهای کشتارجمعی تولید کرده و دیوانه وار آن را در اختیار جانی و قاتلان ملت های بی پناه می گذارند تا به اهداف و مقاصد شوم خود برسند. و چونان سربازان شطرنج با جان مردم معامله کرده و مردم بی گناه را طعمه منافع خود می کنند .
شریعتی می گوید:خدا انسان را افرید وزمین ودریا وکوه وجاده ها وصحراها را،تا بنوازد بنده ای را که در عدم آفرید و عاشقش شد! دنیا را برای او رنگ زد ومعطر کرد.رویاند تا انسان را به جشن بزرگ زندگی دعوت نمود! گیاهان روییدن اغاز کردند و سایبانی بر سرش شدند.جنگل ودریا پر نعمت شد.وخدا به تماشای زمین نشست و انسان هرچه اراده کرد خلق نمود. وانسان هر روز مغرورتر ومغرورتر تصویر خدا را فراموش کرد وخود را غرق در امکانات ونعمتهای زمین کرد.
سالها می گذرد وخدا هنوز ما را تماشا می کند با تمام این جنایتها و انسان کشی ها ونابودیها،کشتار بیگناهان و ویران کردن زمینها و فریاد مظلومانه انسانها…او هنوز با دیدن تمام عصیان آدمی هیچ نمی گوید.هنوز عصیان وآشوب زمین را می نگرد.هنوز با خلقت خویش مهربان است. با دیدن تمام آن تصاویر رقت انگیز و تمام نسل کشی ها وخونریزیها وجنایتها و کشتارها هنوز صبورانه به زمین می نگرد. وچشم براه بنده ایست که باز گردد و تصویر خویش را در او بنگرد.ببیند وبشناسد او را.
او هنوز بربام آسمان ایستاده است ونگران مخلوقی است که از خود وخالق خود هیچ نمی داند.او هنوز منتظر بنده ایست که از دغدغه زمین اندکی بیاساید وسر برگرداند واو را بنگرد.هرچه می خواهند بر آورده می کند اما این موجود عصیانگر هنوز سیراب نشده است.هنوز حریصانه در جسجوی بیشتر زمین است است برای اینکه بیشتر داشته باشد هم نوعانش را به نابودی می کشاند.وغافل که نمیشود زمین وداشته هایش را صاحب شد.
ناگفته های تو را نمی دانم.اما ناگفته های من غده ای شده که برسراسر سینه ام سنگینی می کند.وبغضی که گلویم را می فشارد.افسوس که چشمانمان دیدن می تواند وذهنمان تشخیص را.ولی زبانمان از گفتن هراس دارد
گاهی دلت بهانه‌هایی می‌گیرد که خودت انگشت به دهان می‌مانی...
گاهی دلتنگی‌هایی داری که فقط باید فریادشان بزنی اما سکوت می‌کنی...
گاهی پشیمانی از کرده و ناکرده‌ات!
گاهی دلت نمی‌خواهد دیروز را به یاد بیاوری، انگیزه‌ای برای فردا نداری؛
و حال هم که ....
گاهی فقط دلت می‌خواهد زانوهایت را تنگ در آغوش بگیری
و گوشه‌ترین گوشه‌ای که می‌شناسی بنشینی و فقط نگاه کنی.
گاهی چقدر دلت برای یک خیال راحت تنگ می‌شود...

ششم تیر ماه سال 1393 ، پیرانشهر، محمد فاضل شوکتی

برچسب‌ها: سردشت , مقالات , محمد فاضل شوکتی , بمباران شیمیائی , 27 سالگرد بمباران شیمیایی , بمب های میکروبی , نسل کشی , ژِینو ساید , زمزیران , اولین شهر شیمیائی جهان , ,

موضوعات مرتبط: مقالات , یاداشتهای پراکنده , ,

امتیاز مطلب : 1

تعداد امتیازدهندگان : 1

مجموع امتیاز : 1

درباره اولین های پیرانشهر چه می دانیم؟

جمعه 30 خرداد 1393 ساعت 11:59 | بازدید : 2547 | نویسنده : محمد فاضل شوکتی | ( نظرات )

در باره اولین های پیرانشهر چه می دانیم ؟

محمد فاضل شوکتی

ملتی که عزت خود را فراموش کند به خواب سنگین می رود . و ملت در خواب کاملا بی آزار می شود

وظیفه تاریخ به همین مختصر یعنی نقل و ضبط وقایع منحصر نیست . وظیفه دیگری برای خوانندگان تاریخ و نه خود تاریخ قائل شده اند و آن تجربه اندوزی از حوادث است به این معنی که دوباره کاریهای گذشته از بین برود،در واقع همه قبول دارند که مقصود از علم تاریخ پند و اعتبار است.و به قول مورخی غرض از تاریخ آگاهی از احوال گذشتگان و فایده آن پند یافتن و به دست آوردن تجربه به وسیله آگاهی بر تغییرات زمان ودر واقع عمر دوباره است این تعریفها شاید اهمیت تاریخ را تا حدودی روشن کند ،اما باز جوابگوی این ایراد نیست که در این روزگار علم و دانش که هر لحظه اش برای ملتها گرانبها ست نباید هفته ای چند ساعت وقت را بر ای خواندن تاریخ از بین ییریم.اگر هم هدف تاریخ را آگاهی از روزگار گذشتگان بدانیم خیلی خواهند گفت بسیاری از گفته هایی که به نام تاریخ گفته می شود با حقیقت جور در نمی آید وامروز جز اینکه وسیله ایراد و سرگرمی این و آن باشد چیز دیگری نیست.اما همه اشکالاتی که برشمردیم ارزش تاریخ را از بین نمی برد .رسالتی که تاریخ به عهده دارد بسیار بالاتر از اینهاست.

"تاریخ تنها مایه سرگرمی ملتها نیست.تاریخ سازنده ملتهاست.".

تاریخ تنها یاد بعضی زد و خوردها و شیوه زندگی پادشاهان نیست.آنچه در یک سرزمین می گذردهمه پیکره های تاریخ هستند:دین-مذهب-موسیقی-سیستم کشاورزی- آداب و رسوم-خلقیات و روحیات و ....ریشه تاریخ بر آنست که از فراز همه این رویدادها بر سرزمینی می نگرد و با بخشیدن نیرو وسرمایه –همچون اشعه آفتاب-مردم سرزمینی را نیرو و توانایی می بخشدتا زندگی داشته باشند و بسازند و بخورند و بخورانند و گلیم خود را از آب بکشند.این تاریخ است که مردمان را دگرگون می کند و دگرگونیها را سیر آب می کند ودرس عبرت به بندگان می بخشد.همه گفته های بالا این برهان های ریشه ای برای خواندن تاریخ را بیان میکند .تاریخ را از جهات گوناگون مورد بررسی قرار دهیم.وبه تاریخ به دید تعصب نگاه نکنیم چه بسا بسیاری از رویدادها آن گونه که می خوانیم نباشد ویا دست کم ریزه کاریهایش آن نباشد که میخوانیم و می شنویم.

این را هم بدانیم تاریخ هر چه باشد خواندنش ما را سر شوق می آورد و در سکوت شبها نکته های نغزش چه بسا افسانه ای بیش هم نباشد چراغی فرا رویمان می گذارد.

ملتی که تاریخ گذشتگان و اسباب ترقی و تنزل خود را نداند کودکی را ماند که پدر و مادر خود را نشناسد

اگر انسانی تاریخ یا گذشته خود را بیاد نیاورد بدین معنی استکه هیچ آموزه ای از گذشته در سر ندارد؛ بنابراین در هر سن و سالی که باشد بسیار کودکانه تر از آن رفتار میکند. چنین انسانهائی را در جامعه عقب مانده ذهنی و یا حتی دیوانه مینامند.

حال در یک مقایسه ساده و روشن باید گفت آن کشور و مردمی هم که از گذشته یا تاریخ خود اطلاعی ندارند و یا دانش اندک و ناقصی دارند، دچار همین حالت شده اند.

دولتهای جهان تماما حکومت کرده و فرهنگ میسازند تا از آن به نفع خود استفاده کنند: ولیکن ما از تاریخ پر افتخار خود بی اطلاعیم ، نه تنها خود به ثبت و ضبط تاریخ نیاکان اقدام نمی کنیم به کسانی هم که به این مهم می پردازند می خندیم !!!!!!

ملتی که عزت خود را فراموش کند به خواب سنگین می رود . و ملت در خواب کاملا بی آزار می شود .

پس بخوانید و بدانید و بنویسید یا به کسانی که به جای شما می نویسند کمک کنید نوشته هایشان را نقد کنید و خوشان را تخریب نکنید .همین و بس ...............

فرزندان ما از تاریخ این دیار باید بدانند .

اولین های پیرانشهر

در مورد شهر تان چه اطلاعاتی دارید؟

تا چه اندازه ای از تاریخ و گذشته پیرانشهر مطلع هستید ؟

اولین شهر دار پیرانشهر ملا سید عبدالله محمودی .

اولین رئیس اداره آموزش و پرورش پیرانشهر (نمایندگی آموزش و پرورش) آقای کاک آقا زاده (مهابادی) .

اولین رئیس آموزش و پرورش بومی عبدالرحیم بهزادی

اولین رئیس ثبت احوال : خلیل معروفیانی معروف به میرزا خلیل

اولین فرماندار پیرانشهر آقای طهماسبی

اولین پزشک بومی دکتر سید علی سید احمدی

اولین راننده اتوبوس پیرانشهر محمد بهزاد

اولین مدرسه تاسیس شده در پیرانشهر مدرسه وفائی

اولین مسجد تاسیس شده در پیرانشهر مسجد جامع

اولین گاراژ مسافر بری میر حبیب

اولین گاراژ باربری: علی بهزادی

اولین زن عضو شورای شهر : خانم فاطمه بهزاد

اولین مرد عضو شورای شهر میرزا علی بازیان

اولین سینما توسط آقای ستار زاده که بهائی بود تاسیس شد

اولین روستای دارای برق روستای گزگسک پیران(گزگسکی شیخی)

اولین دفتر خانه اسناد رسمی پیرانشهر دفتر خانه ازدواج و طلاق شماره 10 مرز خانه (قاضی محمد ملا احمد زاده)

اولین معلم زن : خانم مریم حبیب پناه اهل اشنویه

اولین مهندس : مهندس فتاح عزیز اقدم

اولین امام جمعه قبل از ملا دو نخور( ماموستا ملا احمد سلیمی): ------------

اولین معلمین پیرانشهر:مصطفی رحیم زاده

اولین دندانساز پیرانشهر: رحمن آسمند

اولین رنگ رز (نقاش) پیرانشهر: رستمی از اهالی آذری نقده مقیم پیرانشهر

اولین نانواخانه واقع در پادگان پسوه نانوائی دریائی

اولین نانواخانه شهر پیرانشهر : واقع در خیابان امام آذر ، عثمانی

اولین عکاس پیرانشهر : شاهرخ برقی بهائی (عکاسی ساکو)

اولین حلبی ساز پیرانشهر: استاد قادر جلالی (مهابادی)

اولین لحاف دوز پیرانشهر:عبدالله مجرومی

اولین تزریقات و پانسمان پیرانشهر: میرزا علی میرزائی مشهور به علی آقا

اولین تزریقات و پانسمان بومی پیرانشهر: خدر میوژ

مسن ترین ورزشکار پیرانشهر و ایران : عبدالله ریواز

اولین بخشدار پیرانشهر : آقای سپهر

اولین آسیاب (ئاشی ئاوری) پیرانشهر : ئاشی حاجی سید شامه (سید شامه سید احمدی)به آدرس ، خیابان سید قطب شرقی فعلی

اولین خیابان پیرانشهر خیابان پهلوی (امام ره فعلی)

اولین شرکت نفت پیرانشهر : میرزا حسن رحیم زاده

اولین خیاط کت شلوار دوز پیرانشهر : میرزا حسن شریف زاده

اولین کتابفروشی پیرانشهر: محمد رضا افشاری (آذری)

اولین عریضه نویس پیرانشهر : میرزا قاسم اوطمیشی

مالکین پیرانشهر : مرحوم کاک حسن قادری – مرحوم کاک محمود قادری – مرحوم کاک مامند بیرکانی)

محله های قدیمی پیرانشهر:

پیاوه قسه خوشه کان : کاک عباسی گلک، عبدالله توتن،

اعضای انجمن شهرسال ------------ : ( سید محمد مرادی - میر قاسم غیبی)

اعضای شورای اصناف سال 1347

قاضی محمد ملا احمد زاده

میرزا علی بازیان

حسن نوری

اولین شورای اجتماعی شهر پیرانشهر قبل از سقوط حکومت پهلوی سال 1357:

اولین شورای اجتماعی شهر پیرانشهر قبل از سقوط حکومت پهلوی سال 1357 از 22 نفر تشکیل یافته بود که نمایند ه کلیه طبقات اجتماعی در آن عضویت داشتند :

دو نفر روحانی: ملا کریم نمنجه - ملا حسینی هنگوه

دو نفر کارگر : عبدالله ریواز - مام شریف سوغانلو

دو نفر کارمند : کریم کریم زاده – رزگار کمالی زاده

دو نفر برادران اهل تشیع ساکن پیرانشهر

دو نفر دانش آموز:

دو نفر بازاری :

دو نفر خانم :

دو نفر معلم :

اعضای اولین دور شورای اسلامی شهر پیرانشهر:

عبدالله ریواز

سید رحمن محمودی

رحمن اسماعیلی

حسن قریشی

فاطمه رنجبر

این مقاله مرتب بروز می شود لذا ، اگر در مواردی اطلاعات اشتباهی قید شده آنرا به طریق ممکن تذکر دهید و مواردیاز قلم اقتاده ا را طلاع دهید.

لازم است در نقل مطالب و عکسهای ، این وبلاگ منبع را قید نمائید :ذکر منبع علاوه بر آنکه رعایت اخلاق حرفه‌یی است، مسوولیت صحت مطالب را نیز بر دوش منبع آن می‌اندازد، ضمن اینکه ذکر منبع حتما باید در بازانتشار اخبار اختصاصی رسانه‌های دیگر نیز رعایت شود؛ زیرا حاصل تلاش، کار و بینش تهیه کننده آن مطلب است.

موضوعات مرتبط: پژوهش ها , مقالات , یاداشتهای پراکنده , ,